Reanimatieraad: pompen en blazen als vanouds

De Nederlandse Reanimatieraad (NRR) heeft het protocol voor reanimatie tijdens de COVID-19 pandemie bijgesteld. Iemand met een circulatiestilstand die mogelijk besmet was met het coronavirus kreeg geen borstcompressies. Er werd alleen een AED werd aangesloten. De NRR is daarop teruggekomen: iedereen die gereanimeerd moet worden krijgt borstcompressies. Patiënten die bewezen of waarschijnlijk COVID-19 hebben worden niet beademd.

HartslagNu, het netwerk van burgerhulpverleners die bij een reanimatie opgeroepen worden, laat de reanimisten nu ook weer beademen. Tenzij de melder aangeeft dat het slachtoffer waarschijnlijk COVID-19 heeft. In dat geval blijven beademingen achterwege en wordt een doekje over mond en neus van de patiënt gelegd. Dat is zoals overkoepelende organisaties en zusterorganisatie wereldwijd het al sinds het begin van de COVID-19 pandemie hebben aangepakt. Besmet of niet: een AED wordt altijd ingezet zodra die beschikbaar is.

Schijnveiligheid

Uit de luchtwegen, longen en keel van een COVID-19 patiënt komen kleine druppeltjes vrij door de luchtstoten die door borstcompressies worden veroorzaakt. Die druppeltjes ('droplets' en aërosolen) kunnen het coronavirus bevatten. Als degene die reanimeert die druppeltjes inademt, kan ook hij besmet raken.

Door een doekje over mond en neus van het slachtoffer te leggen, kan die besmettingskans worden verminderd, erkent nu ook de NRR. In een mailtje aan de voorzitter van EHBO Eemnes schreef de NRR medio mei nog dat "het een soort van schijnveiligheid is en er geen enkel bewijs lijkt te zijn dat het werkt". Terwijl toen al vrijwel alle landen een beschermingsdoekje aanbevolen.

Doden in buitenland

HartslagNu besloot om hulpverleners van vijftig jaar of ouder niet langer op te roepen voor een reanimatie. Zij zouden tot de risicogroep behoren: mensen bij wie COVID-19 ernstige gevolgen kan hebben. Die omstreden leeftijdsgrens is nu opgeschoven naar 70 jaar. Burgerhulpverleners die mogelijk COVID-19 hebben of een ziekte hebben waardoor ze door het coronavirus ernstige complicaties kunnen krijgen, mogen niet reanimeren.

"Er zijn in Nederland nog geen cijfers bekend over de uitkomsten van reanimatie in de afgelopen twee maanden. Publicaties uit het buitenland laten wel zien dat er minder wordt gereanimeerd en dat vertraging optreedt bij de opstart van reanimatie. Daarbij is ook afname van de kans op overleving gezien", aldus de NRR. Er zijn geen aanwijzingen dat dat in Nederland anders zou zijn.

Wat nu wel

Zolang je niet hoort dat iemand COVID-19 heeft is het gewone reanimatieprotocol weer van toepassing. Dus: aanspreken, aanschudden, alarmeren, ademweg openen, ademhaling controleren (kijken, luisteren, voelen), borstcompressies en beademingen (30:2) en de AED gebruiken zodra die er is.

Als je van de 1-1-2 centralist of van de melder te horen krijgt dat iemand COVID-19 heeft dan is het advies om de ademweg niet vrij te maken en niet te beademen. Het slachtoffer krijgt een stoffen doekje, kledingstuk of mondkapje op. Beademingen blijven achterwege. Continue borstcompressies en het gebruik van de AED is dan de norm.

Protocol bij een volwassene die COVID-19 heeft. Voor alle anderen: gewoon reanimeren.

Traningen en boekjes voor niks

De speciale COVID-19 reanimatietraining die hulpverleners van EHBO Eemnes volgden, zijn nu dus overbodig. De reanimatierichtlijnen die EHBO Eemnes liet drukken kunnen de prullenbak in. Door de recente aanpassingen zijn de kosten, in een dure tijd zonder inkomsten voor de vereniging, weggegooid geld. Maar slachtoffers met een circulatiestilstand hebben nu gelukkig weer een eerlijke overlevingskans.